کلیسای کاتولیک مریم مقدس در مسکو روسیه

روسیه، کشوری پهناور با جاذبه‌های گردشگری و نقاط دیدنی بیشمار است. این کشور علاوه بر طبیعت زیبا و متنوع، تاریخ طولانی دارد و بناهای تاریخی زیبایی از دوران‌های تاریخی مختلف در شهرهای مختلف آن به جا مانده است. یکی از این بناهای تاریخی با معماری بی‌نظیر، کلیسای کاتولیک مریم مقدس در پایتخت روسیه و شهر مسکو است که بازدید از آن، قطعا یکی از به یاد ماندنی‌ترین خاطره‌های سفر به روسیه خواهد بود. اگر به بازدید از بناهای تاریخی و مذهبی به ویژه کلیساهای قدیمی علاقه دارید، مطالعه این مطلب را به شما توصیه می‌کنیم.

نمایی از کلیسای کاتولیک مریم مقدس در مسکو روسیه

معرفی کلیسای کاتولیک مریم مقدس

کلیسای جامع مریم مقدس (Cathedral of the Immaculate Conception)، یک کلیسای کاتولیک با سبک معماری نئوگوتیک است که در مرکز مسکو قرار دارد. این کلیسای اسقف نشین مسکو در منطقه مرکزی و اداری شهر واقع شده و یکی از سه کلیسای کاتولیک در مسکو و بزرگترین کلیسای کاتولیک در کشور روسیه است. این کلیسای زیبا افراد زیادی را از سرتاسر دنیا و نقاط مختلف روسیه جذب می‌کند که به موسیقی ارگ و بناهای مذهبی علاقه دارند. این ساختمان بسیار زیبا است و اگر قصد دارید به روسیه و شهر مسکو سفر کنید، تجربه بازدید از این ساختمان جذاب را به هیچ عنوان در تور روسیه از دست ندهید.

تاریخچه کلیسای کاتولیک مریم مقدس

در قرن نوزدهم، مذهب اکثر مردم روسیه، مسیحی ارتدکس بود، با این حال پس از تصرف لهستان و لیتوانی، تعداد کاتولیک‌های روسیه افزایش پیدا کرد. به همین خاطر، شورای کلیسای کاتولیک رم احداث چنین کلیسایی را برای روس‌هایی با مذهب کاتولیک از حکومت درخواست کرد. در سال 1894، وزارت امور داخلی امپراتوری روسیه ساخت این کلیسای جامع را تصویب کرد. البته آنها شرایطی را هم برای احداث این بنا تعیین کردند، از جمله اینکه ساختمان این کلیسای کاتولیک باید دور از مرکز شهر و کلیسای ارتدکس مسکو ساخته شود. در سال 1899 کلنگ احداث این کلیسا زده شد، اما عملیات ساخت و ساز آن در سال 1901 آغاز شد و ۱۰ سال بعد هم به پایان رسید.

پس از انقلاب روسیه در سال 1917، و تشکیل اتحاد جماهیر شوروی، از آنجا که ترویج بی‌خدایی حکومتی بخشی از ایدئولوژی مارکسیستی-لنینیستی بود، دولت دستور داد تا بسیاری از کلیساها بسته شوند. به همین خاطر، کلیسای جامع مریم مقدس هم مثل بسیاری دیگر از مکان‌های مذهبی این کشور در سال 1938 بسته شد. در طول جنگ جهانی دوم، بخش‌‌هایی از این کلیسا به خاطر بمباران آسیب دید و تخریب شد و بعد از جنگ همچنان با کاربری غیرمذهبی، به عنوان انبار و سپس خوابگاه مورد استفاده قرار گرفت. پس از سقوط کمونیسم در سال 1991، این کلیسا مجددا در سال ۱۹۹۶ بازگشایی شد و در سال 2002 به آن عنوان کلیسای جامع داده شد. جالب است که بدانید، برنامه بازسازی و نوسازی این کلیسا بسیار وسیع و پرهزینه بوده است.

در قرن بیست و یکم، پس از ۵۸ سال استفاده غیرمذهبی از این بنا، کلیسای جامع بار دیگر محیطی برای برگزاری منظم جشن‌های مذهبی به زبان های مختلف از جمله روسی، لهستانی، کره‌ای، انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، ارمنی و لاتین و همچنین برگزاری کنسرت‌هایی به نفع خیریه است. این کلیسای جامع به عنوان یک بنای میراث ملی در روسیه ثبت شده است و در فهرست بناهای تاریخی تحت حفاظت هم قرار دارد. امروزه، کنسرت‌های موسیقی ارگ به طور منظم در کلیسای جامع برگزار می‌شود. به طور معمول، شرکت در این کنسرت‌ها رایگان است، به جز کنسرت های منتخب، که ورودی آن با بلیط است. شما می توانید در تور مسکو از این جاذبه گردشگری دیدن کنید.

داخل کلیسای کاتولیک مریم مقدس

سبک معماری کلیسای کاتولیک مریم مقدس

سبک معماری این کلیسا از معماری کلیسای وست مینستر و کلیسای جامع میلان الهام گرفته شده است و تزیینات زیادی در داخل ساختمان به کار رفته است. این کلیسای جامع سه راهرو دارد و به طور کامل با استفاده از آجر قرمز ساخته شده است. کلیسای جامع مریم مقدس که به سبک نئوگوتیک ساخته شده است، یک شبه بازیلیکای صلیبی شکل با سه شبستان و یک محراب است. راهروی اصلی بنا، پنج طاق‌نما و ۶۵ متر طول دارد و طول هر بازوهای جانبی آن هم 13 متر است. ارتفاع برج فانوس هشت ضلعی هم 30 متر است. نمای ساختمان بر اساس طرح کلیسای وست مینستر، و خود برج تا حدودی بر اساس معماری کلیسای جامع میلان ساخته شده است.

معمولا در کلیساهایی که به سبک قدیم ساخته شده‌اند مثل همین کلیسا، هر راهروی جانبی با پنج تکیه‌گاه تقویت می‌شود که مجموع آنها عدد ۱۰ می‌شود که نماد ده فرمان هم هستند. در فرآیند بازسازی ساختمان کلیسا، صلیب‌هایی نصب شدند و بر فراز هر برج اصلی قرار گرفتند. سرمناره مرکزی و دو سر مناره دیگر تاج های جان پل دوم و اسقف اعظم Tadeusz Kondrusiewicz را نشان می‌دهند.

ده پله اول به سمت درگاه کلیسا، نماد ده فرمان و یازدهمین پله نماد عیسی مسیح است. این درگاه نماد دروازه بهشت ​​است که با اطاعت از احکام و آموزه‌های حضرت عیسی می‌توان به آن رسید. در دو طرف در ورودی کلیسای جامع یک صلیب سنگی و یک حوضچه آب مقدس قرار دارد.

ستون‌ها و سقف داخلی این مکان مذهبی به رنگ سفید و دیوارها به رنگ کرم هستند. کفپوش‌ها هم با استفاده از دو رنگ خاکستری روشن و تیره از سنگ مرمر با طرح شطرنجی ساخته شده است.

بیشتر پنجره‌های شیشه‌ای رنگی ۸.۵ متری طرح‌های انتزاعی دارند. پنجره‌های جلویی، تصاویری از شخصیت‌های مذهبی روسیه را دارند. پنجره های گذرگاه کمی بزرگتر هستند و طرح‌های پیچیده‌تری دارند. پنجره بازوی جانبی سمت راست، سنت پیتر و سنت اندرو را نشان می‌دهد که نماد شاخه های غربی و شرقی کلیسای کاتولیک هستند. در پنجره طرف مقابل بازوی جانبی چپ، پاپ ژان پل دوم به تصویر کشیده شده است.

محراب اصلی کلیسا از جنس سنگ مرمر و به رنگ سبز تیره است. پشت محراب، صلیب سنگی با ارتفاع نه متر با نقشی سه متری از مسیح وجود دارد. تندیس‌های گچی که مریم باکره و یحیی تعمیددهنده را به تصویر می‌کشند، در سمت چپ و راست  طاق‌ها قرار دارند. در طرف مقابل محراب و بالای دهلیز کلیسای جامع، اتاق ارگ قرار دارد که در ابتدا اتاقی برای ۵۰ نوازنده داشت. در حال حاضر، بخش بزرگی از این اتاق با ارگ جدید اشغال شده است. ارگ فعلی یکی از بزرگترین ارگ‌های روسیه و سومین ارگ کلیسا از زمان تأسیس آن است.

این کلیسا پنج ناقوس دارد که در پشت بام کلیسای جامع در سمت چپ نما قرار دارند. وزن بزرگترین ناقوس 900 کیلوگرم است.

تفاوت کلیسای کاتولیک با کلیسای ارتدکس

با اینکه اصول مراسم مذهبی و اعتقادات کلیسای کاتولیک با ارتدکس تفاوت زیادی ندارد، اما جالب است بدانید که برعکس ارتدکس‌ها، زنان کاتولیک روسری سر نمی‌کنند، لباس کشیش‌های کاتولیک متفاوت است و ریش ندارند. همچنین شکل صلیب کاتولیک‌ها متفاوت است. رهبر مذهبی کاتولیک‌ها پاپ است که مقر او در واتیکان است، اما ارتدکس‌ ها از پاپ پیروی نمی‌کنند.

تا به اینجا درباره کلیسای کاتولیک مریم مقدس در پایتخت روسیه صحبت کردیم، اما شاید دانستن این موضوع برایتان جالب باشد که در کشورهای دیگر از جمله کشور خودمان، ایران هم کلیساهای مریم مقدس وجود دارد. در ادامه به سه مورد از این کلیساها یعنی کلیسای مریم مقدس ایروان، کلیسای مریم مقدس منچستر انگلستان و کلیسای مریم مقدس تهران صحبت می‌کنیم.

کلیسای کاتولیک مریم مقدس ایروان

مسیحیت، دین رسمی کشور ارمنستان است. ارمنستان کشور تاریخی است و مسیحیت قدمت طولانی در این کشور دارد، به همین خاطر تعداد زیادی صومعه و کلیساهای تاریخی در این کشور وجود دارد که از نقاط دیدنی این کشور به حساب می‌آیند.

کلیسای کاتولیک مریم مقدس ایروان یکی از همین کلیساها است که بسیار قدیمی و تاریخی است و در قرون وسطی ساخته شده است. ساختمان این کلیسا بسیار کوچک و با ابعاد هفت و نیم متر طول و چهار و نیم متر عرض است. همین ویژگی به جذابیت این بنا افزوده است و آن را بیشتر شبیه یک نیایشگاه کرده است تا کلیسا. در کنار این کلیسا که کوچکترین کلیسای ارمنستان به حساب می‌آید، یک کلیسای بزرگتر به نام کلیسای سنت آنا هم احداث شده است. محققان با بررسی نوشته‌های روی دیوار این کلیسا، سال ساخت آن را حدس زده‌اند. این کلیسا موقعیت مکانی مناسبی برای بازدید دارد و به راحتی می‌توانید با استفاده از مترو یا سایر وسایل نقلیه عمومی خودتان را به محله کنترون شهر ایروان برسانید و از این کلیسا دیدن کنید. بهترین فصل برای سفر به این منطقه، فصل بهار یا پاییز است. 

کلیسای کاتولیک مریم مقدس منچستر انگلستان

تاسیس این کلیسا به سال ۱۷۹۴ میلادی برمی‌گردد. وقتی تعداد زیادی از ایرلندی‌های کاتولیک برای کار در صنعت پنبه به شهر منچستر مهاجرت کردند. این کلیسای قدیمی به خاطر معماری زیبایش از طرف مردم لقب گوهر پنهان را گرفته است. سبک معماری و تزیینات این کلیسا متعلق به دوره ویکتوریایی است. به مانند بسیاری دیگر از کلیساهای معتبر و تاریخی، محراب این کلیسا بلند و از جنس سنگ مرمر است و داخل آن تعداد زیادی تندیس و مجسمه افراد مقدس قرار داده شده است. نمای ظاهر این بنا از آجر ساده قرمز و با پنجره‌های سنگی ساخته شده است.

کلیسای مریم مقدس تهران

بنای این کلیسا که یکی از جذابیت‌های دیدنی شهر تهران هم است، با تامین هزینه از جانب شخصی به نام رومان عیسی یان به عنوان اولین کلیسای جامع ارامنه در تهران ساخته شد. با اینکه در این کلیسا همچنان مراسم مذهبی برگزار می‌شود، اما می‌توانید برای بازدید به آن مراجعه کنید. طراحی این بنا برعهده معمار شناخته شده نیکلای مارکوف بوده است. در ساخت این بنا از معماری کلیساهای قدیمی ارمنستان الهام گرفته شده است.

مزار برخی از افراد معتبر ارمنی در این کلیسا قرار دارد. این بنا در فهرست آثار تاریخی ملی ایران به ثبت رسیده است. طراحی بنای این کلیسا به شکل صلیب است. در یکی از ساختمان‌های کنار کلیسا در سال ۲۰۰۸، موزه‌ای تاسیس شد که آثار تاریخی و فرهنگی ارمنیان ایران را به نمایش می‌گذارد.

 برای بازدید از این کلیسا باید به خیابان جمهوری بروید. بازدید از این کلیسا به صورت گروهی و با هماهنگی قبلی و در روزهایی امکان پذیر است که مراسم مذهبی برگزار نمی‌شود.

کلیسای مریم مقدس تهران

حرف آخر

بدون شک، بازدید از هر کشور و نقاط دیدنی و تاریخی آن، تجربه جدید و منحصربفردی برای هر شخصی خواهد بود. امیدواریم که مطالعه این مطلب از آژانس مسافرتی آریاک سفر برایتان مفید بوده باشد و در سفرتان به این کشورها، راهنمای خوبی برای بازدید از کلیساهایی باشد که به شما معرفی کردیم.